Werkloosheid of failliet? Wat betekent dat voor uw alimentatieplicht?

Minder geld

Werkloos worden als werknemer of als ondernemer failliet gaan betekent meestal minder om uit te geven.
Zo was Sjors hoofd van de tekenafdeling bij een architectenbureau met een bruto maandsalaris van € 63.000,= per jaar. Doordat er te weinig bouwopdrachten kwamen, werd Sjors ontslagen en kreeg hij Werkloosheidsuitkeringen (WW). De hoogte van de WW kent een maximum en bedraagt ruim € 35.000,= (2015). Een inkomensachteruitgang dus van € 28.000,=!
Een alimentatiebetaler kan dan in problemen komen. En dat is voor Sjors niet anders. Zijn lagere inkomen was niet meer voldoende om twee huishoudens (volledig) mee te kunnen onderhouden.

Alimentatieplicht

Juridisch blijft na een ontslag of faillissement de alimentatieplicht bestaan. Die wordt dus niet automatisch verlaagd.
Het is daarom verstandig om daarover met de ex in gesprek te gaan. Misschien wil hij of zij wel vrijwillig meewerken en gaat akkoord met een lagere alimentatie. Als dat zo is, moeten de gemaakte afspraken natuurlijk nog wel goed op papier gezet worden. En wel in de vorm van een overeenkomst. Wat wordt het nieuwe alimentatiebedrag? En voor hoe lang?
Ook Sjors ging met zijn ex in gesprek. En een tweede keer. En nog een keer. Zijn ex was uiteindelijk best bereid om de alimentatie te verlagen, maar niet zo laag als Sjors dat wilde. Dat vond ze toch echt overdreven. Hij wilde toch de echtscheiding? Van haar het niet zo nodig gehoeven. Bovendien had ze net haar nieuwe huisje ingericht en haar leven weer wat op orde. Dan moest hij maar wat fanatieker een nieuwe baan gaan zoeken.
Verlaging alimentatie via de rechter
Als de ex niet of niet volledig meewerken, dan kan bij een inkomensverlies door werkloosheid of faillissement bij de rechtbank een verzoek worden ingediend tot het verminderen van het alimentatiebedrag. De rechter zal dan nagaan of het inkomensverlies correct en niet-verwijtbaar is.
Sjors zag geen andere uitweg en heeft zijn advocaat gebeld. Die heeft voor hem een verzoekschrift bij de rechtbank ingediend. De rechter heeft de alimentatie verlaagd tot een lager bedrag dan zijn ex voorstelde. Daarbij was Sjors wel teleurgesteld dat de uitspraak maandenlang op zich liet wachten en de verlaging geen terugwerkende kracht had. Kostte hem toch al weer gauw € 4.000,= bruto. Achteraf had hij veel eerder naar de rechter gemoeten. En niet eerst langdurig met zijn ex moeten onderhandelen.

Niet-vrijwillige werkloosheid

Van niet-verwijtbare werkloosheid is sprake als de werknemer tegen zijn of haar zin is ontslagen door de werkgever. Vrijwillig een dag minder gaan werken, is dus geen niet-verwijtbare werkloosheid, maar een eigen keuze. En zal zeker niet tot een alimentatieverlaging leiden.
Die fout maakte Niels, een wat oudere leraar, die zich in het nieuwe schooljaar voor tien uur per week liet inroosteren onder het motto: “dan ga ik liever vissen, dan mijn ex moeten betalen”. Maar zijn ex, noch de rechter, tuinde daarin. Uiteraard stond het Niels vrij om te gaan vissen, maar zijn alimentatie werd niet verlaagd. Ondanks dus dat zijn inkomen per maand lager was geworden.

Failliete ondernemer

Ook als een ondernemer failliet gaat, leidt dat niet automatisch tot een verlaging van de alimentatie. En ook dan moet de alimentatie betalende ondernemer met goede bewijzen komen.
De eenmanszaak (wijnhandel) van Paul ging failliet. En aangezien Paul als ondernemer geen WW krijgt, valt hij direct terug op de bijstand. Deze bedraagt zo’n € 11.500,= bruto per jaar (2015). Ook hij kwam in problemen en moest voor een alimentatieverlaging naar de rechter.
De rechter gaat er soms vanuit dat de alimentatiebetaler tijdens zijn faillissement nog wel enige mogelijkheid heeft om aan zijn alimentatieverplichting te kunnen voldoen.
Volgens de Hoge Raad op 12 oktober 2012 dient ingeval van faillissement van de alimentatiebetaler een verzoek tot nihilstelling (nul euro alimentatie) als regel te worden toegewezen door de rechter. Hiervan kan worden afgeweken als blijkt dat de alimentatiebetaler tijdens zijn faillissement inkomen zal verwerven.
Samen met uw (financiële) adviseur(s) moet u daarvoor een goed onderbouwd standpunt op papier zetten om de rechter te overtuigen. Paul deed dit en daardoor werd zijn alimentatieverplichting op nihil (nul) gesteld.